Καλλιέργεια καρυδιού
Γράφει ο Δρίνης Σάββας – Γεωπόνος,
Αγρ. Σύμβουλος
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Λίγη ιστορία
Η καρυδιά χρονολογείται από το 7.000 π.Χ. ως δέντρο που προσφέρει τροφή στον άνθρωπο.
Στην ελληνική μυθολογία ο θεός Διόνυσος παντρεύεται την Καρυά και μετά το θάνατο της χτίζεται ναός με κολώνες, τις γνωστές καρυάτιδες, τις οποίες μπορούμε να δούμε ακόμα και σήμερα στην Ακρόπολη.
Ο καρπός
Η ψίχα του καρυδιού έχει ανεκτίμητη αξία για τον άνθρωπο λόγω των ακόρεστων λιπαρών, βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων που διαθέτει.
Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι το καρύδι έχει αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές δράσεις ενώ θωρακίζει τον οργανισμό προστατεύοντας τον από πάρα πολλές παθήσεις.
Οι παραπάνω ευεργετικές ιδιότητες σε συνδυασμό με την υπέροχη γεύση και τη χρηστικότητα του σε πολλές συνταγές καθιστά το καρύδι ένα προϊόν υψηλής ζήτησης παγκοσμίως.
Καλλιέργεια
Κλίμα
Λόγω της πληθώρας των ποικιλιών η καρυδιά μπορεί να καλλιεργηθεί σε διάφορα κλίματα σε ολόκληρη σχεδόν την Ελλάδα.
Οι βασικές απαιτήσεις της σχετικά με τη θερμοκρασία είναι 600 με 1000 περίπου ώρες χαμηλής θερμοκρασίας μικρότερης ή ίσης των 7 βαθμών για πρώιμη ανθοφορία (διακοπή λήθαργου) χωρίς προβλήματα , αποφυγή ισχυρών παγετών (-10 βαθμούς) και αρνητικών θερμοκρασιών μετά την έκπτυξη των οφθαλμών (Μάρτιο-Απρίλιο).
Τέλος, οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες (40 βαθμοί) οδηγούν σε εγκαύματα και συρρίκνωση των καρπών και θα πρέπει να αποφεύγονται.
Έδαφος
Τα κατάλληλα εδάφη για την ανάπτυξη της καρυδιάς είναι τα καλά στραγγιζόμενα με οργανική ουσία και ουδέτερο προς αλκαλικό pH.
Πριν την εγκατάσταση της φυτείας θα πρέπει να γίνει καλή κατεργασία του εδάφους με βαθύ σχίσιμο, όργωμα και ψιλοχωμάτισμα για τη σωστή και ανεμπόδιστη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος της καλλιέργειας.
Νερό
Η καρυδιά είναι απαιτητική καλλιέργεια και χρειάζεται επάρκεια υγρασίας στο έδαφος για να αναπτυχθεί σωστά, ειδικά μετά το στάδιο της καρπόδεσης.
Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο η ανάγκη άρδευσης ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες κρίνεται απαραίτητη για μία εμπορική καλλιέργεια.
Λίπανση
Για να πετύχουμε υψηλές αποδόσεις και ποιοτικό προϊόν θα πρέπει να εφαρμόσουμε ένα ορθολογικό πρόγραμμα λίπανσης.
Πριν την εγκατάσταση της φυτείας θα πρέπει να κάνουμε εδαφολογική ανάλυση για να κατανοήσουμε πλήρως τη θρεπτική κατάσταση του εδάφους αποφεύγοντας άσκοπες λιπάνσεις στην αρχή της καλλιέργειας.
Στα πρώτα χρόνια η λίπανση γίνεται με περίπου 150 gr. σύνθετου λιπάσματος 15-15-15 περιμετρικά του κορμού στο ύψος της κόμης του.
Όταν το δέντρο ωριμάσει οι ανάγκες του ανεβαίνουν κατακόρυφα κυρίως σε άζωτο εμπειρικά απαιτούνται περίπου 15 μονάδες αζώτου 10 μονάδες φωσφόρου και 10 μονάδες καλίου ανά στρέμμα.
Μία συνηθισμένη πρακτική σε συνδυασμό με την ανόργανη λίπανση είναι η προσθήκη κοπριάς (περίπου 2 τόνους ανά στρέμμα κάθε δύο χρόνια) και χλωρά λίπανση με βίκο ( η ζιζανιοκτονία καλό θα είναι να αποφεύγεται σε ώριμους καρυδεώνες) που εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία χωρίς να υποβαθμίζουν το περιβάλλον.
Σε τροφοπενίες ιχνοστοιχείων συνήθως η επέμβαση γίνεται διαφυλλικά μετά από την φυλλοδιαγνωστικη την οποία είναι καλό να εφαρμόζουμε κάθε δεύτερο χρόνο.
Σημείωση!
Η αζωτούχος λίπανση θα πρέπει να δίνεται σε τρεις δόσεις , τα 4/6 στα μέσα Μαρτίου, το 1/6 αρχές Μαΐου και το υπόλοιπο 1/6 στα μέσα Ιουλίου πριν από πότισμα φυσικά.
Κλάδεμα
Ένα χρόνο μετά την εγκατάσταση της φυτείας επεμβαίνουμε στη φυσιολογική ανάπτυξη του δέντρου με το κλάδεμα διαμόρφωσης σχήματος.
Οι λόγοι ύπαρξης αυτής της επέμβασης αναφέρονται παρακάτω:
1) Δημιουργία ενός ισχυρού σκελετού που θα σηκώσει το φορτίο των καρπών.
2) Η διαμόρφωση του δέντρου επιτρέπει το ηλιακό φως να εισχωρεί ανεμπόδιστα σε όλα τα σημεία της κόμης.
3) Το σχήμα να επιτρέπει τη μηχανική συγκομιδή (δόνηση)
4) Η καρποφορία να είναι πρώιμη και ισορροπημένη.
Τα βασικά είδη κλαδέματος είναι τα εξής :
• Κύπελλο κλασικό
εξασφαλίζει καλό φωτισμό αλλά δεν ενδείκνυται για μηχανική συγκομιδή.
• Κύπελλο ελεύθερο
διαμορφώνεται εύκολα και μπαίνει γρήγορα στην καρποφορία αλλά παρουσιάζει μειωμένη παραγωγή σε σχέση με το κλασικό κύπελλο μετά από περίπου 10 χρόνια
• Κύπελλο με άξονα
ενδείκνυται σε πυκνές φυτεύσεις διότι μειώνεται το πλάτος το δέντρου και αυξάνεται η παραγωγή στα πρώτα χρόνια.
• Ελεύθερος άξονας
προσφέρει ευκολία στη διαμόρφωση, άπλετο φωτισμό και γρήγορη είσοδο στην καρποφορία.
• Φράχτης
ενδείκνυται σε πυκνές φυτεύσεις και προσφέρει πλήρη μηχανοποίηση των καλλιεργητικών τεχνικών (όχι σε τσάντλερ)
