3+1 τρόποι μείωσης των εξόδων αγροτικής παραγωγής
3 + 1 τρόποι μείωσης των εξόδων
Η μείωση του κόστους παραγωγής ήταν ανέκαθεν ένας βασικός στόχος των παραγωγών στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σπόροι, φυτά, πετρέλαιο, ρεύμα, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, εργασίες και τυχόν αβαρίες φτάνουν να κοστίζουν ακόμα και υψηλότερα από τα κέρδη της παραγωγής σε αρκετές καλλιέργειες.
Και όταν οι τιμές παραγωγού αυξάνονται τότε συνήθως είναι και η εποχή που αυξάνεται το κόστος παραγωγής. ( πχ φετινή χρονιά του 2022 )
Που μας αφήνει αυτό;
Σε έναν κύκλο που δεν επιτρέπει στους παραγωγούς να επενδύσουν αυξάνοντας έτσι το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων τους.
Με αυτόν τον τρόπο η ελληνική ύπαιθρος μένει στάσιμη και οι νεότερες γενιές δεν έχουν το κίνητρο για ενασχόληση με τον αγροτικό τομέα.
Ο μόνος τρόπος να βρεθεί λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η βελτιστοποίηση της διαχείρισης του κεφαλαίου.
Δηλαδή να μάθει ο παραγωγός να επενδύει με τον κατάλληλο τρόπο και στον κατάλληλο χρόνο.

Περισσότερες πληροφορίες για την Αγροτική παιδεία εδώ.
Παμε να δούμε 3 + 1 ιδέες που θα βοηθήσουν στην μείωση του κόστους παραγωγής και στην αύξηση των κερδών.
• Πρώτον ορθολογική λίπανση
Με γνώμονα την φετινή χρονιά που οι τιμές των λιπασμάτων είναι σε υψηλές τιμές μπορούμε να καταλάβουμε ότι για να εξοικονομήσουμε χρήματα πρέπει να δώσουμε στην καλλιέργεια μας ακριβώς όσα θρεπτικά στοιχεία χρειάζεται και όχι περισσότερα ή λιγότερα.
Με αυτόν τον τρόπο κερδίζουμε την μέγιστη παραγωγή με το μικρότερο πιθανό κόστος.
Για ορθολογική λίπανση είναι απαραίτητη η ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική σε ορισμένες περιπτώσεις.
Στην συνέχεια και με την βοήθεια ενός γεωπόνου προσδιορίζουμε πόσα θρεπτικά στοιχεία χρειάζεται το φυτό μας και σε ποια περίοδο.

• Δεύτερον ολοκληρωμένη φυτοπροστασία
Μέσω της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας αυξάνουμε το ποσοστό πρόληψης μειώνοντας έτσι το κόστος της θεραπείας.
Κάποιες βασικές αρχές της παρουσιάζονται παρακάτω:
• Αμειψισπορά.
• Επιλογή κατάλληλου & πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού.
• Κατάλληλες τεχνικές καλλιέργειας ( μηχανική ζιζανιοκτονία , απολύμανση εδάφους, παγίδες εντόμων ).
• Ισορροπημένη λίπανση και άρδευση.
• Απολύμανση μηχανολογικού εξοπλισμού.
• Προστασία ωφέλιμων εντόμων.

• Τρίτον ευφυής γεωργία
Με την χρήση της ευφυούς γεωργίας συνδυάζουμε όλους τους συντελεστές παραγωγής με τους κατάλληλους τρόπους.
Ενα σύστημα ευφυούς γεωργίας μας ενημερώνει με ακρίβεια σχετικά με την ποσότητα αρδευτικού νερού που χρειαζόμαστε, τις μονάδες λίπανσης και τυχόν φυτοπροστατευτικές ενέργειες στον ενδεδειγμένο χρόνο και τρόπο.
Η μείωση των εισροών όμως επιτυγχάνεται και με την κατάλληλη παρακολούθηση από τον παραγωγό.
Κανένα σύστημα που φτιάχτηκε από τον άνθρωπο δεν μπορεί να αντικαταστήσει εξ ολοκλήρου τον ανθρώπινο παράγοντα και έλεγχο.

• Τέταρτον βιοδιέγερση
Η χρήση των βιοδιεγερτών στην παραγωγή είναι αυτό που θα δώσει το πλεονέκτημα ανάμεσα στους επαγγελματίες παραγωγούς.
Συνδυάζοντας την ορθολογική λίπανση και άρδευση με τη χρήση βιοδιεγερτών πετυχαίνουμε τη βέλτιστη διαχείριση της καλλιέργειας μας.
Βιοδιεγερτικά σκευάσματα όπως το VIUSID agro διεγείρουν φυσικές βιοχημικές διεργασίες εντός του φυτού και το οδηγούν στη μέγιστη δυνατή παραγωγή του.
Με αυτό τον τρόπο αυξάνουμε τη παραγωγή της παραγωγή της καλλιέργειας μας χωρίς να αυξηθεί σημαντικά το κόστος παραγωγής άρα κερδίζουμε χρήματα.
Εκτός από την αύξηση της παραγωγής όμως, το VIUSID agro προσφέρει προστασία έναντι αβιοτικών καταπονήσεων όπως έκθεση στον παγετό , στη ξηρασία ή και τον καύσωνα.
Με αυτό τον τρόπο μειώνουμε τις απώλειες της καλλιέργειας μας άρα γλυτώνουμε το κόστος επανασποράς ή επαναφύτευσης καταπονημένων φυτών.
Ακολουθώντας πιστά το πρωτόκολλο εφαρμογής του κερδίζουμε τα μέγιστα για την καλλιέργεια μας , με το χαμηλότερο κόστος.
Σημείωση:
Η χρήση βιοδιεγερτών αποτελεί εξειδικευμένη καλλιεργητική διαδικασία και συστήνεται η τήρηση των κανόνων ή διαδικασιών που αναγράφονται στην ετικέτα του προϊόντος ή δίνονται συμπληρωματικά για να επιτευχθεί το μέγιστο κέρδος.
Η εμπειρική χρήση τους χωρίς καθοδήγηση μπορεί να προκαλέσει κατασπατάληση πόρων και να μην προσφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Από τον γεωπόνο της Αγροτικής παιδείας, Δρίνη Σάββα.
Βιοδιεγέρτες και αβιοτικές καταπονήσεις
Τι είναι οι αβιοτικές καταπονήσεις;
Ως αβιοτικό στρες ορίζεται το στρες που δημιουργείται στα φυτά από δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες που μειώνουν την ανάπτυξη και την απόδοση τους.
Το αβιοτικό στρες, δημιουργείται από χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες , ξηρασία ή υπερβολική βροχόπτωση , υψηλή αλατότητα κ.α..
Επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη αλλά και την παραγωγικότητα των καλλιεργειών.
Θεωρείται σημαντική απειλή για την υγεία των φυτών λόγω των συνεχών κλιματικών αλλαγών αλλά και της ποιοτικής υποβάθμισης του οικοσυστήματος που προκαλεί η ανθρώπινη δραστηριότητα.
Για να αντιμετωπίσουν το αβιοτικό στρες, τα φυτά, ξεκινούν μια σειρά από μοριακές, κυτταρικές, βιοχημικές και φυσιολογικές αλλαγές οι οποίες καθιστούν δυνατή την προσαρμογή τους σε τέτοιου είδους καταπονήσεις.
Πως αντιμετωπίζονται
Οι αβιοτικές καταπονήσεις μπορούν να προληφθούν με τη βελτιστοποίηση των συνθηκών ανάπτυξης.
Δηλαδή με την ορθή παροχή νερού , θρεπτικών στοιχείων αλλά και βιοδιεγερτών.
Εκτός από τις παραδοσιακές προσεγγίσεις που αναφέρθηκαν (νερό και λίπασμα) , οι βιοδιεγέρτες έχουν αναδειχθεί ως τα κατάλληλα σκευάσματα για την αύξηση της παραγωγικότητας στα φυτά μέσω της τροποποίησης των φυσιολογικών διεργασιών τους. ( βιοδιέγερση )
Η εφαρμογή τους οδηγεί σε τόνωση της ανάπτυξης, μείωση των αρνητικών επιδράσεων που προκαλούνται από το στρες και αύξηση της τελικής απόδοσης.

Βιοδιεγέρτες
Η εφαρμογή εκχυλισμάτων από φύκια, μοριακά ενεργοποιημένων συστατικών ή άλλοι τύποι βιοδιεγερτών έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και την προσαρμογή των φυτών στο στρες.
Τα εκχυλίσματα φυκιών, τα χουμικά ή φουλβικά οξέα, οι ωφέλιμοι μύκητες και άλλα σύνθετα ή φυσικά μείγματα έχουν ιδιότητες που ενισχύουν την ανάπτυξη του φυτού αλλά και την αντοχή τους στο στρες.
Παρότι τα περισσότερα βιοδιεγερτικά σκευάσματα εφαρμόζονται στη ριζόσφαιρα για να διευκολύνουν την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, πολλά από αυτά έχουν επίσης προστατευτικές επιδράσεις έναντι περιβαλλοντικού στρες, όπως η έλλειψη νερού, η υψηλή αλατότητα του εδάφους και η έκθεση σε πολύ χαμηλές ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τους βιοδιεγέρτες στη σελίδα ‘Αγροτική παιδεία’ στο Facebook.
Βιοδιεγέρτες και υδατικό στρες.
Η ξηρασία είναι ένας από τους σημαντικότερους και πιο συνηθισμένους παράγοντες καταπόνησης των φυτών σε πολλά μέρη του κόσμου, ιδίως σε ξηρές ή ημίξηρες περιοχές.
Το στρες που προέρχεται από την ξηρασία είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που οδηγεί σε φυσιολογικές, μορφολογικές, οικολογικές , βιοχημικές και μοριακές αλλαγές στα φυτά.
Επιπλέον, επηρεάζει αρνητικά την ποσότητα και την ποιότητα της ανάπτυξης του φυτού , όπως και της τελικής παραγωγής.
Τα φυτά αντιδρούν στην ξηρασία ανάλογα με τη διάρκεια και την ένταση της.
Το επίπεδο της καταπόνησης εξαρτάται από το είδος του φυτού, την ηλικία , το στάδιο ανάπτυξης του και τους υπόλοιπους καλλιεργητικούς χειρισμούς του παραγωγού.
Καταπολέμηση του υδατικού στρες με βιοδιεγέρτες
Οταν εφαρμόσουμε ένα βιοδιεγερτικό σκεύασμα στους σπόρους ( εμβάπτιση ) ή στα αρχικά στάδια ανάπτυξης του φυτού τότε διεγείρουμε την δημιουργία αλλά και την ταχεία ανάπτυξη των ριζών.
Ιδίως σε εδάφη με χαμηλή γονιμότητα ή χαμηλή διαθεσιμότητα νερού, πετυχαίνουμε ταχύτερη ανάκαμψη των σποροφύτων σε περίπτωση δυσμενών συνθηκών , όπως π.χ. μια ξαφνική ξηρασία ή μια ισχυρή νεροποντή.
Συγκεκριμένα , εφαρμογές με σκευάσματα που περιέχουν αμινοξέα και αντιοξειδωτικά έχουν άμεση θετική επίδραση στην αύξηση της αντοχής των φυτών σε υδατικό στρες.
Αντιοξειδωτικά
Όταν τα φυτά υποβληθούν σε υδατικό στρες τότε, οι ελεύθερες ρίζες, προκαλούν βλάβες στα κύτταρά τους.
Η δράση των αντιοξειδωτικών η οποία ενισχύεται από τους βιοδιεγέρτες, είναι σε θέση να μειώσει την τοξικότητα αυτών των ριζών, ενισχυοντας το αμυντικό τους σύστημα , λόγω της αύξησης της συγκέντρωσης των αντιοξειδωτικών στα κύτταρά τους.
Έχει αποδειχθεί ότι η υψηλή συγκέντρωση αντιοξειδωτικών στα φυτά παρουσιάζει καλύτερη ανάπτυξη των ριζών και των βλαστών τους, διατηρώντας υψηλή περιεκτικότητα νερού στα φύλλα.
Επίσης παρουσιάζουν χαμηλή συχνότητα εμφάνισης ασθενειών, τόσο υπό ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας όσο και υπό περιβαλλοντικό στρες.
Η έλλειψη νερού κατά την διάρκεια της ανάπτυξης έχει αρκετές αρνητικές επιπτώσεις στο φυτό , με τις πιο εμφανείς να είναι η μείωση του μεγέθους και της φυλλικής επιφάνειας των φυτών και φυσικά η ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση της τελικής παραγωγής.
Τα τελευταία χρόνια, η χρήση βιοδιεγερτικών σκευασμάτων σε συνθήκες υδατικού στρες έχει αυξηθεί σημαντικά με στόχο την αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας και τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων του στρες.
Βιοδιεγέρτες και στρες αλατότητας
Η αβιοτική καταπόνηση από υψηλή αλατότητα είναι ένας από τους σοβαρότερους περιοριστικούς παράγοντες για την ανάπτυξη των φυτών.
Η υψηλή συγκέντρωση αλάτων στο εδαφικό νερό μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη των φυτών μειώνοντας την ικανότητα τους να προσλαμβάνουν νερό.
Αυτό οδηγεί σε άμεση μείωση του ρυθμού ανάπτυξης.
Επιπλέον, εάν υπερβολικές ποσότητες αλατιού εισέλθουν στο φυτό μέσω της διαπνοής, τότε μπορεί να υπάρξει τραυματισμός των κυττάρων στα φύλλα και αυτό μπορεί να προκαλέσει ακόμα περισσότερα προβλήματα στην ανάπτυξη.
Αντιμετώπιση
Η υψηλή αλατότητα σε μια καλλιέργεια αντιμετωπίζεται με ποικίλους τρόπους, που έχουν ως στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας των φυτών και την αποτελεσματική χρήση γης υπό αλατούχες συνθήκες.
Μεταξύ αυτών των τρόπων είναι, η εφαρμογή οργανικής ουσίας και βιολογικών λιπασμάτων, η χρήση μυκόρριζας , οι διαφυλλικοί ψεκασμοί οργανικών και ανόργανων σκευμασμάτων, και φυσικά η εφαρμογή βιοδιεγερτών.
Η χρήση βιοδιεγερτών έχει μια σειρά από άμεσες και εμμεσες επιδράσεις στο φυτό.
Οι έμμεσες επιδράσεις συνδέονται με τη βελτίωση των φυσικών, χημικών και βιολογικών ιδιοτήτων του εδάφους , ενώ οι άμεσες έχουν σχέση με τη βελτίωση της βλάστησης, την ανάπτυξης των φυτών (ρίζα και βλαστός) και την αύξηση της ανθεκτικότητας των φυτών στην αλατούχα καταπόνηση.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν μεγάλο πλήθος μελετών μπορούμε να καταλάβουμε ότι η εφαρμογή βιοδιεγερτών θεωρείται ένα βιώσιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση του αλατούχου στρες στα φυτά.
Βιοδιεγέρτες και θερμοκρασιακή καταπόνηση.
Η θερμοκρασιακή καταπόνηση των φυτών χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες ανάλογα με τον παράγοντα που την προκαλεί.
Αυτές είναι:
• Οι υψηλές θερμοκρασίες ( καύσωνας )
• Οι χαμηλές θερμοκρασίες
• Ο παγετός
Τα φυτά που υφίστανται θερμοκρασιακή καταπόνηση παρουσιάζουν μειωμένη βλάστηση , χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης, μειωμένη φωτοσύνθεση και σε ορισμένες περιπτώσεις μαρασμό.
Η ένταση του θερμοκρασιακού στρες εξαρτάται από τη διάρκεια της έκθεσης, το ρυθμό μεταβολής της θερμοκρασίας και το στάδιο ανάπτυξης που βρίσκεται το φυτό την ορισμένη στιγμή που λαμβάνει χώρα το γεγονός.
Τα φυτά διαθέτουν τον δικό τους μηχανισμό άμυνας για την αντιμετώπιση του θερμοκρασιακού στρες. ( πρωτεΐνες, αντιοξειδωτικά , μεταβολίτες, κυτταρικά στοιχεία και άλλα προστατευτικά )
Η χρήση των βιοδιεγερτών αποτελεί μια λύση για τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων του θερμοκρασιακού στρες.
Τα φυτά που έχουν δεχθεί εφαρμογή με κατάλληλο βιοδιεγερτικό σκεύασμα παρουσιάζουν αμυντικές ιδιότητες έναντι αβιοτικών καταπονήσεων, οπως είναι και το θερμοκρασιακό στρες.
Φυσικά θα ήταν ορθό να αναφερθεί ότι ο τρόπος δράσης κάθε βιοδιεγέρτη ποικίλει και κάθε σκεύασμα που αναφέρεται ως βιοδιεγέτης δεν είναι κατάλληλο για προστασία.
Το είδος του φυτού, η σύσταση του σκευάσματος, η φύση του στρεσογόνου παράγοντα και το στάδιο ανάπτυξης είναι οι τέσσερις βασικοί παράγοντες για την ορθή επιλογή σκευάσματος.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τους βιοδιεγέρτες στο κανάλι ‘Αγροτική παιδεία’ στο YouTube.
Συμβουλές προς τους παραγωγούς
Οι αβιοτικές καταπονήσεις ήταν, είναι , και θα είναι ένα μείζον πρόβλημα στις ανοικτές καλλιέργειες.
Η φύση του προβλήματος καθιστά την πρόληψη και την θεραπεία του αρκετά δύσκολη ακόμα και στους πιο έμπειρους παραγωγούς ή γεωπόνους.
Η καταπολέμηση του αβιοτικού στρες μέσω της χρήσης βιοδιεγερτών αποτελεί μια έγκυρη μέθοδο, η οποία όμως απαιτεί μέθοδο και προετοιμασία.
Σε περιπτώσεις ξαφνικού παγετού ή καύσωνα ο παραγωγός καλείται να έχει προετοιμαστεί από νωρίς για ενδεχόμενη καταπολέμηση.
Αυτό σημαίνει ότι τα σκευάσματα που θα χρησιμοποιήσει θα πρέπει να είναι τα κατάλληλα και να βρίσκονται ήδη στην κατοχή του κατά την εποχή που συνήθως αντιμετωπίζει προβλήματα μέσω αβιοτικών καταπονήσεων.
Κατά το κρίσιμο αυτό διάστημα , ( πχ την άνοιξη σε αναμονή όψιμου παγετού )
η παρακολούθηση του καιρού θα πρέπει να γίνεται σε καθημερινή βάση με σκοπό την άμεση επέμβαση στον αγρό.
Μπορείτε να απευθύνεται τις ερωτήσεις σας για τους βιοδιεγέρτες στη σελίδα της Αγροτικής παιδείας στο instagram @agrotikipaideia
Από την γεωπόνο της Αγροτικής παιδείας, Δρίνη Σάββα.
Ο καινοτόμος βιοδιεγέρτης VIUSID agro μπορεί να προστατέψει την καλλιέργεια σας από αβιοτικές καταπονήσεις.
Κατάλληλο για όλες τις καλλιέργειες με χαμήλη δόση από 1ml / 5L νερού.
Τηλ : 6944527442

Τροφοπενία σιδήρου στα φυτά
Ο ρόλος του σιδήρου στα φυτά
Παρόλο που ο σίδηρος (Fe) είναι το 4ο πιο άφθονο στοιχείο του εδάφους (λιθόσφαιρα) , η ανεπάρκεια Fe είναι μία από τις πιο συχνές ελλείψεις ιχνοστοιχείων στα φυτά.
Η ανεπάρκεια του Fe στα φυτά συναντάται σε ασβεστούχα ή αλατούχα εδάφη, σε αμμώδη εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε ολικό Fe , και σε πολύ βαριά όπου η οργανική ύλη χηλικοποιεί τον σίδηρο, καθιστώντας το στοιχείο μη διαθέσιμο για πρόσληψη από τα φυτά.
Το πρόβλημα ανεπάρκειας σιδήρου επιδεινώνεται από συνθήκες που εμποδίζουν την σωστή αποστράγγιση του εδάφους όπως συμπίεση ή πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε άργιλο.
Δεδομένου ότι πάνω από το 30% των εδαφών στον κόσμο είναι ασβεστούχα, η έλλειψη σιδήρου αποτελεί πρόκληση σε πλήθος πολυετών καλλιεργειών όπως: εσπεριδοειδή, αμπέλια , μήλα, ακτινίδια, αβοκάντο, μούρα και πυρηνόκαρπα ( βερίκοκο, ροδάκινο, νεκταρίνι, κεράσι ).
Η αφομοίωση του σιδήρου από τα φυτά εξαρτάται άμεσα από το pH του εδάφους και φυσικά την φύση του σκευάσματος που χρησιμοποιεί ο παραγωγός για τον εμπλουτισμό του.
Όσο υψηλότερο είναι το pH τόσο πιο συνηθισμένη είναι η έλλειψη σιδήρου
Συμπτώματα ανεπάρκειας
Ο σίδηρος ανήκει στα δυσκίνητα στοιχεία στα φυτά ως εκ τούτου, τα συμπτώματα ανεπάρκειας του εμφανίζονται στα νεαρά φύλλα.
Η μεσοκυττάρια χλώρωση είναι το κύριο σύμπτωμα που σχετίζεται με την ανεπάρκεια σιδήρου ακολουθούμενη από μειωμένη ανάπτυξη βλαστών και ριζών, πλήρης χλώρωση του φυλλώματος, φυλλόπτωση και υπό σοβαρές συνθήκες μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη μαρασμό του φυτού.
Επίσης λόγω του στρες που δημιουργεί η τροφοπενία σιδήρου η συνολική παραγωγή μειώνεται λόγω του μειωμένου αριθμού καρποφόρων σημείων.
Προσθήκη σιδήρου – λύση στο πρόβλημα
Η προσθήκη σιδήρου χηλικής μορφής (HBED) είναι η πλέον αποδοτική λύση στο πρόβλημα με αποτέλεσμα που διαρκεί.
Το προδιαλυμένο προϊόν Epsilon 3% Emulsion από την Van Iperen βρίσκεται σε μορφή εναιωρήματος ( γαλάκτωμα ) και καθιστά την χρήση του εύκολη και αποτελεσματική.
– Καινοτομία HBED
Η χρήση του είναι ασφαλής προς τους ανθρώπους και έχει σημαντικά μειωμένη ανταγωνιστικότητα με τον χαλκό.
Η υψηλή σταθερότητα του προσφέρει έγκαιρη και παρατεταμένη παροχή σιδήρου στην καλλιέργεια με μεγάλη διάρκεια απορρόφησης από το φυτό.
( long lasting effect )
Επίσης ο σίδηρος χηλικής μορφής (HBED) Epsilon 3% δεν φωτοδιασπάται με αποτέλεσμα λιγότερες απώλειες προϊόντος κατά την εφαρμογή άρα περισσότερη οικονομία.
Η καινοτόμα τεχνολογία του Epsilon 3% δίνει την δυνατότητα αποτελεσματικής χρήσης του προϊόντος σε υδροπονικές καλλιέργειες και έχει το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα δραστικότητας σε σχέση με με οποιοδήποτε άλλο προϊόν.
Εφαρμογή
Προληπτικά ή θεραπευτικά η χρήση του είναι εύκολη και δεν απαιτεί εξειδικευμενες γνώσεις.
Η προσδιαλυμένη μορφή του δεν απαιτεί διάλυση του κόκκινου σιδήρου, αρκεί η αραίωση του προϊόντος σε αναλογία 1:20 , ανάδευση και στην συνέχεια η πρόσθήκη του στον υδρολιπαντήρα.
Η εφαρμογή γίνεται στο σημείο που έχει τη καλύτερη αποδοτικότητα και διάρκεια, δηλαδή στις ρίζες των φυτών.
Και μια τελευταία συμβουλή
Παραδοσιακές μέθοδοι προσθήκης σιδήρου στα φυτά μέσω σιδηρόνερου ενέχουν κινδύνους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και δεν έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα.
Ακόμα και σε καλλιέργειες μικρής κλίμακας όπως τριαντάφυλλα στον κήπο ή λουλούδια σε γλάστρα προτιμήστε εξειδικευμένα σκευάσματα σιδήρου χηλικής μορφής HBED και επωφεληθείτε από τα άλματα της τεχνολογίας για τον αγροτικό τομέα.
Βρείτε τον Epsilon 3% Emulsion και άλλα εξειδικευμένα σκευάσματα θρέψης στην εταιρεία AGK BIO
Να βάλω βιολογικά ή όχι;
Περιπου το 10% όλων των γεωργικών εκμεταλευσεων στην Ευρώπη έχουν πιστοποιηθεί ως βιολογικές κι αυτο αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο με την ΚΑΠ.
3 + 1 τρόποι για να βγάλεις περισσότερα από την ελιά.

Από τον πιστοποιημένο γεωργικό σύμβουλο Δρίνη Σάββα.
Η καλλιέργεια της ελιάς ήταν, είναι και θα είναι μια από τις σημαντικότερες καλλιέργειες της Ελλάδας αλλα και ολόκληρης της Μεσογείου.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια , οι αγρότες, αφιερώνουν χρόνο και χρήμα για νέες φυτεύσεις , άρδευση, λίπανση, κλάδεμα συγκομιδή και άλλες τόσες ενέργειες που απαιτούνται για να αποκτήσει κάποιος το πολυπόθητο υγρό χρυσάφι, το ελαιόλαδο.
Είναι όμως το ελαιόλαδο υγρό χρυσάφι για τον παραγωγό ή είναι απλώς μια ακόμη χρονοβόρα καλλιέργεια;
Η απάντηση είναι σύνθετη, και αλλάζει χρόνο με τον χρόνο.
Η “ανεξήγητη” αγάπη των ανθρώπων που καλλιεργούν ελιές είναι αποδεδειγμένη.
Αν ρωτήσεις έναν παραγωγό ελιάς για τα δέντρα του θα σου απαντήσει όπως ακριβώς θα απαντούσε και για τα παιδιά του.
Θα ακούσεις εκφράσεις όπως:
” μεγαλώνουν τα κορίτσια μου ” ή ” πάω στο χωράφι να δω τι κάνουν ” .
Θα δεις δεκάδες φωτογραφίες που δημοσιεύονται καθημερινά σε αγροτικές ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από προσεγμένα κτήματα, ή μετά από κοπιαστικές εργασίες κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Όλα αυτά έρχονται να επαληθεύσουν την αγάπη των παραγωγών για το δέντρο της ελιάς.
Αρκεί όμως αυτή η αγάπη;
Ή χρειάζονται ακόμη περισσότερες μεθοδευμένες κινήσεις για να αυξηθεί το γεωργικό εισόδημα του παραγωγού από την καλλιέργεια της ελιάς;
Στην συνέχεια θα δούμε 3 + 1 τρόπους αύξησης του κέρδους από την καλλιέργεια ελιάς.
Ανάλυση – Ανάλυση – Ανάλυση
Η ανάλυση του εδάφους αλλά και των φύλλων δεν είναι μια νέα καινοτόμα πρακτική αλλά υπάρχει εδώ και πολύ καιρό στην αγορά.
Παρά την προβολή που έχει λάβει όμως σαν τεχνική δεν έχει γίνει ακόμα αποδεκτή από όλους τους παραγωγούς.
Μέσω της ανάλυσης διαπιστώνουμε εάν το κτήμα μας είναι συμβατό με την καλλιέργεια πριν την εγκατάσταση αλλά υπολογίζουμε και την δόση του λιπάσματος που χρειάζεται χρόνο με τον χρόνο.
Σε εντατικές καλλιέργειες μια ανάλυση ανά 3 χρόνια είναι αρκετή για να μας δώσει σαφής κατεύθυνση λίπανσης.
Βιοδιεγέρτες
Η χρήση των βιοδιεγερτών ακούγεται εδώ και μερικά χρόνια στην αγορά.
Τι είναι όμως οι βιοδιεγέρτες;
Τι μας προσφέρουν και πότε είναι απαραίτητοι;
Πολλά ερωτήματα μένουν αναπάντητα; ή μήπως δεν θέλουμε να ασχοληθούμε με κάτι νέο και επιμένουμε σε παραδοσιακές τεχνικές;
Πλέον υπάρχει πληθώρα βιοδιεγερτικών σκευασμάτων στην αγορά και επαρκής ενημέρωση για να αποφασίσει ο παραγωγός το κατάλληλο προϊόν που θα βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγής αλλά και του γεωργικού του εισοδήματος.
Για να μάθει όμως ο παραγωγός ποιο είναι το κατάλληλο σκέυασμα θα πρέπει να επισκεφτεί τις ιστοσελίδες των εταιρειών , τους γεωπόνους της περιοχής του και φυσικά να πειραματιστεί στο χωράφι του.
Ένας από τους κορυφαίους βιοδιεγέρτες για την ελιά είναι και το VIUSID agro.
www.avpinnovations.gr
Εμφιάλωση
Η εμφιάλωση του ελαιολάδου στην Ελλάδα είναι άλλη μια κουβέντα που μονοπωλεί το ενδιαφέρον όλων των παραγωγών αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες στην υλοποίηση της.
Για να εμφιαλώσει κάποιος το ελαιόλαδο που παράγει πρέπει να περάσει αρκετά κύματα επενδύσεων, οργάνωσης και υλοποίησης.
Το κέρδος βέβαια από την πώληση εμφιαλωμένου ελαιολάδου είναι πολλαπλάσιο από το χύμα χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι η διαδικασία είναι στρωμένη με ροδοπέταλα.
Βέβαια πλέον υπάρχουν εταιρείες που αναλαμβάνουν την εμφιάλωση του ελαιολάδου για λογαριασμού του παραγωγού και συντονίζουν όλες τις υπόλοιπες διαδικασίες όπως σχεδιασμό ετικέτας , αναλύσεις, ιστοσελίδες, διαφήμιση και ότι άλλο απαιτείται για να βγει ένα νέο προϊόν στον αγορά
Μια τέτοια εταιρεία είναι και η Grecelia www.grecelia.gr που προσφέρει αυτές τις υπηρεσίες. Μέσω της Grecelia μπορείτε να απολαύσετε ολοκληρωμένες υπηρεσίες εμφιάλωσης , δημιουργίας ετικέτας με ένα τηλέφωνο στο 6978542805.
Συνεργασίες μεταξύ παραγωγών
Στο άκουσμα της λέξης “συνεταιρισμός” κάθε έμπειρος αγρότης έχει να πει μια πικραμένη ιστορία του παρελθόντος ή μιας αποτυχημένης προσπάθειας που έχει ακούσει.
Όμως η συνεργασία μεταξύ των παραγωγών είναι η μόνη τεχνική η οποία μπορεί να φέρει πραγματική ανάπτυξη χωρίς να απαιτεί χρηματοδότηση μέσω προγράμματος η δανεισμό.
Και η αιτιολόγηση σ αυτό έρχεται μέσω της οικονομίας κλίμακας.
Σκεφτείτε το τυχαίο απλό παράδειγμα:
Ένας παραγωγός καλλιεργεί 800 ρίζες ελιές και ακριβώς από δίπλα του ένας καλλιεργεί άλλες 500 και λίγο πιο πέρα ένας άλλος άλλες 600.
Στην περίπτωση της συνεργασίας οι παραγωγοί θα χρειαζόντουσαν ένα γεωργικό ελκυστήρα και ένα ψεκαστικό για να ολοκληρώσουν τους ψεκασμούς της χρονιάς.
Αυτό σημαίνει ότι το κόστος 2 γεωργικών ελκυστήρων και δύο ψεκαστικών μηχανημάτων ( περίπου 100.000€ )θα μπορούσε να επενδυθεί σε άλλες ανάγκες της καλλιέργειας όπως εκσυγχρονισμού του εξοπλισμού συγκομιδής, συστήματα ευφυούς γεωργίας, νέες φυτεύσεις ή ακόμα και δημιουργία μικρού ελαιοτριβείου ή εμφιαλωτηρίου ελαιολάδου.
Σκεφτείτε τι θα πετύχαινε αυτό το σχήμα αν περιλάμβανε 10 ή 15 παραγωγούς μιας περιοχής.
Με αυτό το πρόχειρο παράδειγμα δίνεται η απαραίτητη τροφή για σκέψη , ότι μόνο μέσω της δημιουργίας οικονομίας κλίμακας θα μπορέσουν μικροί παραγωγοί να διεκδικήσουν μια πραγματικά καλύτερη μέρα γι αυτούς και τις οικογένειες τους.
Περισσότερες συμβουλές για μικρούς παραγωγούς στην ιστοσελίδα
www.agrotikipaideia.gr και στο Youtube
Αγροτική Παιδεία.

Καταπολέμηση επιπτώσεων του παγετού σε νεκταρίνια (Νόμος Ημαθίας) με το VIUSID agro : Παρουσίαση αποτελεσμάτων πειράματος
Η εταιρεία αγροτικών εφοδίων AVP Innovations ( avpinnovations.gr ) σας προσκαλεί την Δευτέρα 7 Ιουνίου στην παρουσίαση των ερευνητικών της αποτελεσμάτων σχετικά με την διαχείριση των επιπτώσεων του παγετού σε καλλιέργεια νεκταρινιών.
Η συγκέντρωση θα πραγματοποιηθεί στην κεντρική πλατεία του χωριού Μονόσπιτα Ημαθίας , στις 11:00 το πρωί και στις 11:30 θα γίνει η αναχώρηση προς το πειραματικό κτήμα που φιλοξενεί τα δέντρα στα οποία έγινε η εφαρμογή του βιοδιεγερτικού σκευάσματος VIUSID agro.
Το πείραμα έλαβε χώρα φέτος τον χειμώνα σε συνεργασία με τον παραγωγό Άγγελο Μίλη και τα αποτελέσματα του είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά καθώς τα δέντρα όχι μόνο άντεξαν τον παγετό που κατέστρεψε τις υπόλοιπες καλλιέργειες της περιοχής αλλά αύξησε και την αναμενόμενη παραγωγή του κτήματος.
Κατά την παρουσίαση θα έχετε την δυνατότητα να δείτε από κοντά τα αποτελέσματα της εφαρμογής, να συνομιλήσετε με τον παραγωγό για όλες τις λεπτομέρειες του πειράματος και φυσικά να ενημερωθείτε για το κόστος τον τρόπο χρήσης και όλα τα πεδία δράσης του VIUSID agro.
Για περισσότερες πληροφορίες οι σύμβουλοι της AVP Innovations είναι στη διάθεσή σας στα τηλέφωνα :
2392061534 & 6944527442.
Τι είναι το VIUSID agro.
Το VIUSID agro είναι ένας φυσικός βιοδιεγέρτης σε υγρή μορφή και υπερσυμπηκνωμένη σύνθεση.
Παράγεται στην Ισπανία από το εργαστήριο της Catalysis.
Η ιδιαιτερότητα του είναι η τεχνολογία του molecular activation ( μοριακή ενεργοποίηση) που περιέχει.
Μέσω αυτής της διεργασίας τα συστατικά του γίνονται πιο αποδοτικά γι αυτό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολύ μικρές δόσεις. ( 1-3 ml / 5 L νερού )
Μερικά από τα οφέλη που προσφέρει:
1) Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του φυτού.
2) Αυξάνει την αντοχή του σε αβιοτικές καταπονήσεις όπως παγετός, ξηρασία, καύσωνα κ.α
3) Μειώνει τα συμπτώματα του οξειδωτικού stress.
4) Βελτιώνει την θρεπτική κατάσταση του φυτού.
5) Ενισχύει φυσικές διεργασίες του φυτού όπως ριζοβολιά , άνθηση και καρπόδεση.
6) Αυξάνει την αντοχή των καρπών μετασυλλεκτικά.
7) Δρα ενάντια ιών όπως το μωσαϊκό του καπνού.
Γιατί να κάνω ανάλυση εδάφους και φύλλων (Μέρος 2ο )

Φυλλοδιαγνωστική
Γράφει ο Δρίνης Σάββας – Γεωπόνος,
Αγρ. Σύμβουλος
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ένα μικρό παράδειγμα για τη φυλλοδιαγνωστική
Ας υποθέσουμε ότι δύο εργάτες καλούνται να προσδιορίσουν το βάρος ενός φορτίου.
Ο πρώτος έχει στη διάθεσή του μία ζυγαριά ενώ ο δεύτερος μόνο τα γυμνά του χέρια.
Ποιος πιστεύετε ότι θα οδηγηθεί στα πιο ακριβή αποτελέσματα;
Σίγουρα ο πρώτος!
Φανταστείτε λοιπόν τη διαδικασία της φυλλοδιαγνωστικης σαν ένα ζύγισμα των θρεπτικών στοιχείων που ειναι διαθεσιμα μεσα στο φυτό.
Διότι όταν μιλάμε για συγκεντρώσεις θρεπτικών στοιχείων, οι μετρήσεις μας πρέπει να είναι ακριβής και όχι κατά προσέγγιση.
Τι είναι και πού χρησιμεύει
Είναι η εργαστηριακή ανάλυση προσδιορισμού της περιεκτικότητας των φύλλων σε θρεπτικά στοιχεία με σκοπό την κατανόηση της θρεπτικής κατάστασης των φυτών.
Χρησιμεύει στη δημιουργία ενός στοχευμένου προγράμματος λίπανσης της καλλιέργειας.
Πώς γίνεται
Πρώτο βήμα είναι η δειγματοληψία των φύλλων από το χωράφι, το βήμα αυτό είναι και το σημαντικότερο διότι αν το δείγμα που θα συλλέξουμε δεν είναι αντιπροσωπευτικό θα οδηγηθούμε σε παραπλανητικά αποτελέσματα
Η παρουσία του γεωπόνου σε αυτό το βήμα κρίνεται απαραίτητη.
Μετά την λήψη του δείγματος τα φύλλα συλλέγονται σε χαρτοσακούλα και αποστέλλονται το συντομότερο δυνατό στο εργαστήριο.
Προσοχή !
Μπορούμε να αποθηκεύσουμε τα φύλλα για μία μέρα στο ψυγείο (όχι κατάψυξη)
και δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με κανένα χημικό προϊόν κατά την διάρκεια της διαδικασίας.
Διαδικασία
Η λήψη του δείγματος είναι μία πολυσύνθετη διαδικασία που απαιτεί γνώση και εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες.
• το είδος της καλλιέργειας.
• το στάδιο ανάπτυξης.
• το φυτικό τμήμα που πρέπει να συλλέξουμε.
• τον αριθμό των φύλλων που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί το δείγμα.
Παραδείγματα για τις καλλιέργειες:
Παράδειγμα για δενδρώδεις καλλιέργειες
Συλλέγουμε 8 φύλλα ανά δέντρο στο ύψος που φθάνει το χέρι μας από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Στο δείγμα πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον 20 δέντρα ανά 400 που βρίσκονται στο κτήμα.
Μετά την ανάμιξη του συνόλου των φύλλων επιλέγουμε τυχαία το τελικό δείγμα το οποίο θα αποτελείται από 100 περίπου φύλλα.
Προσοχή !
Κατά την δειγματοληψία αποφεύγουμε:
Μεμονωμένα φυτά που παρουσιάζουν ανομοιογένεια
Φυτά που βρίσκονται κοντά σε φράχτη η δρόμο
Φυτά που έχουνε προσβληθεί από παθογόνα
Φύλλα που δεν αερίζονται ή φωτίζονται επαρκώς
Σημειώσεις
Τα δείγματα θα πρέπει να είναι σύνθετα δηλαδή να προέρχονται από διάφορα φυτά ίδιας υγείας και ανάπτυξης απο τυχαία σημεία μέσα στο κτήμα.
Όσα περισσότερα φυτά / δέντρα συμμετέχουν στη διαδικασία τόσο πιο μικρή θα είναι η παραλλακτικότητα άρα η αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος θα αυξάνεται.
Από ποιους παράγοντες επηρεάζεται η συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά
• από τη φυσιολογία του φυτού
• από το έδαφος στο οποίο καλλιεργείται • από το κλίμα της περιοχής
• από τις καλλιεργητικές τεχνικές του αγρότη
* Η περαιτέρω ανάλυση των παραπάνω παραγόντων θα γίνει στο επόμενο άρθρο.
Αναλύοντας τα αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης συγκρίνονται με τις οριακές τιμές επάρκειας των θρεπτικών στην καλλιέργεια.
Η παραπάνω σύγκριση γίνεται από έμπειρο γεωπόνο ο οποίος και θα μας υποδείξει και την απαιτούμενη επέμβαση στο πρόγραμμα λίπανσης.
Προσοχή !
Η συμπλήρωση των παρατηρούμενων ελλείψεων σε στοιχεία στο φυτό δεν λύνεται απαραίτητα με την προσθήκη αυτών στο έδαφος
Η αλληλεπίδραση των στοιχείων μέσα στο φυτό είναι μία πολύπλοκη διαδικασία και η συμβολή του γεωπόνου κρίνεται απαραίτητη στην επίλυση προβλημάτων τροφοπενίας.
Παραδείγματα
1) η ένδειξη τροφοπενίας ψευδαργύρου στην καλλιέργεια της ελιάς μπορεί να οφείλεται στην περίσσεια φωσφόρου στο έδαφος.
2) η έλλειψη αζώτου στην καλλιέργεια βαμβακιού μπορεί να οφείλεται σε λάθος εποχή λίπανσης και όχι στην ποσότητα που χορηγήθηκε στο χωράφι.
3) η ένδειξη τροφοπενίας μαγνησίου της ντομάτας μπορεί να οφείλεται στο χαμηλό pH του εδάφους.
Συμπέρασμα
Η πρόληψη είναι δύναμη!
Μόλις το φυτό μας δώσει ζωηρές ενδείξεις έλλειψης ενός ή παραπάνω θρεπτικών στοιχείων σημαίνει ότι μία αλυσιδωτή αντίδραση προβλημάτων ίσως έχει ήδη ξεκινήσει.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε μία τέτοια κατάσταση είναι να εφαρμόζουμε συχνά εδαφολογικες αναλύσεις πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας και στοχευμένες αναλύσεις φύλλων κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου
Πάντα με τη συμβολή του ενός έμπειρου γεωπόνου.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ακολουθήστε μας στο facebook:
https://www.facebook.com/agrotikipaideia
https://www.facebook.com/savvas.drinis/
Εγγραφείτε στο κανάλι μας στο Youtube:
Γιατί να κάνω ανάλυση εδάφους και φύλλων (Μέρος 1ο)

Ανάλυση εδάφους
Γράφει ο Δρίνης Σάββας – Γεωπόνος,
Αγρ. Σύμβουλος
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Μια μικρή παραβολή
Ας υποθέσουμε ότι επισκέπτεσαι τον γιατρό σου για το ετήσιο check up.
Αυτός, χωρίς καν να σε εξετάσει σου χορηγεί μια πολυδάπανη φαρμακευτική αγωγή που έχει άμεση επίδραση σε όλο σου το σώμα.
Θα την ακολουθήσεις;
Η απάντηση είναι σίγουρα όχι.
Έτσι ακριβώς είναι και η εφαρμογή οποιουδήποτε λιπάσματος χωρίς να προηγηθεί ανάλυση.
Τι είναι και που χρησιμεύει η ανάλυση εδάφους
Η χημική ανάλυση εδάφους είναι μια διεργασία που εκτελείται σε εδαφολογικό εργαστήριο και έχει ως σκοπό τον προσδιορισμό:
- της μηχανικήςσύστασης (ελαφρύ ή βαρύ)
- του pH (όξινο ή αλκαλικό)
- της αλατότητας
- της περιεκτικότητας σε οργανική ουσία
- του αποθέματος θρεπτικών στοιχείων
Χρησιμεύει στη διάγνωση των αναγκών του σε θρεπτικά στοιχεία και αποτελεί βάση για την εφαρμογή στοχευμένης λίπανσης της καλλιέργειας.
Πώς γίνεται
Ξεκινάμε με την λήψη του δείγματος από το έδαφος.
Το δείγμα μας πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικό για να μην οδηγηθούμε σε λάθος συμπεράσματα.
Η καλύτερη εποχή για την λήψη του δείγματος είναι πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας και όταν το έδαφος είναι στον ρώγο του.
Διαδικασία :
- Σχεδιάζουμε μια νοητή γραμμή Ζιγκ-Ζαγκ από άκρη σε άκρη του χωραφιού.
- Ανά 25 περίπου μέτρα παίρνουμε δείγμα εδάφους από βάθος 0-30cm με τη χρήση φτυαριού και το τοποθετούμε σε πλαστικές σακούλες. (για πολυετείς καλλιέργειες λαμβάνεται και δεύτερο ξεχωριστό δείγμα από βάθος 30-70cm )
- Συγκεντρώνουμε όλα τα δείγματα ανά βάθος σε ένα δοχείο και καθαρίζουμε από ξένες ύλες κτλ.
- Ανακατεύουμε τα δείγματα μέχρι να ομογενοποιηθούν και συλλέγουμε 1,5 κιλό από το τελικό δείγμα για να στείλουμε στο εργαστήριο.
Σημείωση 1
Αν το έδαφος του χωραφιού δεν είναι ομοιογενές τότε αποφεύγουμε να πάρουμε δείγμα από ανομοιογενή σημεία. Π.χ. σημεία με κλίση και διάβρωση ή σε σημεία δίπλα στον δρόμο, κάτω από δέντρα, κοντά σε φράχτη κτλ.

Σημείωση 2
Στην πλαστική σακούλα του τελικού δείγματος είναι απαραίτητο να αναφέρονται κάποιες πληροφορίες για τις οποίες θα σας ενημερώσει ο γεωπόνος σας ή το εργαστήριο κατά την επικοινωνία σας.
Συχνότητα ελέγχων
Στις πολυετείς καλλιέργειες συνήθως πραγματοποιείτε έλεγχος κάθε 5 χρόνια ενώ στις εντατικές ή μικρής διάρκειας πολύ πιο συχνά.
Η παραπάνω οδηγία δίνεται με επιφύλαξη διότι οι ανάγκες κάθε μεμονωμένης καλλιέργειας ποικίλουν οπότε ο γεωπόνος που παρακολουθεί την καλλιέργεια είναι ο αρμόδιος για να κρίνει.
Παράγοντες διαφοροποίησης εδαφών ανά αγροτεμάχιο
Η κατάσταση στην οποίαβρίσκεταιτο έδαφος σε ένα χωράφι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και ποικίλει από τόπο σε τόπο.
Κάποιοι απ’ αυτούς είναι:
- Το κλίμα
- Η μηχανικήτου σύσταση.
- Οι επεμβάσειςβελτίωσηςπου του έχουνεφαρμοστεί .
- Ηεναλλαγήτωνκαλλιεργειών.
- Η κατεργασίατου.
- Οι λιπάνσεις που έχει δεχτεί.
- Η εντατικότητα αξιοποίησης του.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω κάθε αγροτεμάχιο είναι ξεχωριστή περίπτωση και δεν πρέπει να οδηγούμαστε σε συμπεράσματα για το χωράφι μας διαβάζοντας την ανάλυση του γείτονα που καλλιεργεί πλησίον μας.
Αναλύοντας τα αποτελέσματα
Όταν πάρουμε την ανάλυση στα χέρια μας την μεταφέρουμε στον γεωπόνο προσφέροντας του οποίες άλλες πληροφορίες είναι απαραίτητες για να οδηγηθεί στα σωστά συμπεράσματα.
Ο γεωπόνος θα συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία και θα οδηγηθεί στη εκπόνηση ενός σχεδίου ορθολογικής λίπανσης και ενός ευρύτερου πλάνου αναφορικά με την εγκατάσταση της καινούργιας καλλιέργειας.
Συμπέρασμα
Το μόνο είδος πρόληψης που μπορούμε να εφαρμόσουμε σε μια καλλιέργεια για προβλήματα θρέψης είναι η ανάλυση εδάφους και εν συνεχεία η ανάλυση φυτικών ιστών ( φυλλοδιαγνωστική) γι αυτό το λόγο είναι απαραίτητες διεργασίες σε κάθε περίπτωση.
Κάνοντας λοιπόν αυτή την «επένδυση» εξοικονομούμε χρόνο και χρήμα ενώ ταυτόχρονα απολαμβάνουμε ποσοτική και ποιοτική αύξηση στην παραγωγή μας προστατεύοντας το περιβάλλον από την αλόγιστη χρήση λιπασμάτων.
Σημείωση
Στην ΦΥΛΛΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ και στον ρόλο που παίζει στο πρόγραμμα λίπανσης θα αναφερθούμε σε δεύτερο μέρος του άρθρου.
Επίλογος
Η χημική ανάλυση του εδάφους απευθύνεται από τον επαγγελματία αγρότη βιομηχανικών καλλιεργειών μέχρι και τον χομπίστα που έχει ένα μικρό λαχανόκηπο και θέλει να δει τι πάει στραβά με την καλλιέργεια του.
Τέλος μια ανάλυση δεν αρκεί για να λύσει τα προβλήματα θρέψης των καλλιεργειών μας, διότι ο τρόπος και ο χρόνος εφαρμογής της λίπανσης είναι εξίσου σημαντικές μεταβλητές.
Συνεχίζεται..
Τι είναι οι βιοδιεγέρτες και γιατί μπορούν να φέρουν τα πάνω κάτω στην γεωργία

Βιοδιεγέρτες
Γράφει ο Δρίνης Σάββας – Γεωπόνος,
Αγρ. Σύμβουλος
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Μία απλή εξήγηση
Για να γίνει μία εύκολη κατανόηση των βιοδιεγερτικων προϊόντων για τα οποία θα μιλήσουμε σήμερα μπορείτε να τα σκεφτείτε σαν ένα “εμβόλιο” που μας προετοιμάζει να αντιμετωπίσουμε έναν ιό που κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα ή σαν τις “βοηθητικές ρόδες” που βάζαμε στο ποδήλατο όταν είμασταν μικροί με σκοπό να μας διευκολύνει στις πρώτες μας βόλτες.
Οι βιοδιεγέρτες με απλά λόγια βοηθούν το φυτό να αντιμετωπίσει κάποιες δύσκολες καταστάσεις που πιθανόν θα βιώσει στο μέλλον και του μαθαίνουν να φροντίζει καλύτερα τον εαυτό του.
Τι δεν είναι
Τα βιοδιεγερτικα προϊόντα δεν ανήκουν στην κατηγορία των λιπασμάτων τα οποία χρησιμοποιούνται για να εμπλουτίσουν το έδαφος με θρεπτικά στοιχεία ούτε είναι φυτοπροστατευτικά προϊόντα που επικεντρώνονται στην προστασία των φυτών από φυσικούς εχθρούς.
Τι είναι
Οι βιοδιεγέρτες είναι μια κατηγορία προϊόντων, που λόγω του περιεχομένου τους σε ουσίες και μικροοργανισμούς, έχουν την ικανότητα να επιδρούν στη αύξηση και την ανάπτυξη των φυτικών οργανισμών. Τα προϊόντα αυτά περιλαμβάνουν εκχυλίσματα φυκών, χουμικά και φουλβικά οξέα, πρωτεΐνες και αμινοξέα, χιτοζάνη, ανόργανες ενώσεις, μύκητες και βακτήρια. Χρησιμοποιούνται με σκοπό την αύξηση της ποιότητας αλλά και της ποσότητας παραγωγής της καλλιέργειας.
Οι βιοδιεγερτικές ουσίες επιδρούν και διευκολύνουν διαδικασίες όπως η πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων και η ανοχή στο βιοτικό και αβιοτικό στρες (π.χ. ανομβρία, μυκητολογικές ασθένειες )
Επίσης ,έχουν την ικανότητα, μέσω της δραστηριότητας των μικροοργανισμών, να βελτιώνουν φυσικοχημικές ιδιότητες του εδάφους αλλά και να ευνοούν την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος.
Γιατί υπάρχουν
Από την ανάγκη μείωσης των αρνητικών επιπτώσεων της εντατικής καλλιέργειας στο περιβάλλον, τη μείωση των διαθέσιμων χημικών σκευασμάτων στην αγορά λόγω κανονισμών και από την ανάγκη αύξησης της παραγωγής τροφίμων παγκοσμίως ,χωρίς όμως την αύξηση της ποσότητας των χορηγούμενων λιπασμάτων, γεννήθηκε η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα των δυνατοτήτων της επιστήμης για να εξυπηρετήσει την αγορά.
Μετά από συστηματική έρευνα η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα γεννήθηκαν αυτά τα προϊόντα.
Τι προσφέρουν
Έχουν ένα ευρύ φάσμα δράσης και συμμετέχουν ευεργετικά σε πολλές διεργασίες του φυτού
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι:
• ενισχύουν την άμυνα του φυτού
• βοηθούν στην καλύτερη πρόσληψη των θρεπτικών στοιχείων από το φυτό.
• αναπτύσσουν τη μικροβιακή δραστηριότητα του εδάφους
Σημείωση!
Όταν οι βασικές ανάγκες του φυτού σε θρέψη άρδευση και φως δεν πληρούνται σωστά τότε οι βιοδιεγερτες δεν θα δώσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα και φυσικά δεν πρόκειται να αντικαταστήσουν τις παραπάνω βασικές τους ανάγκες.
Πώς φτιάχνονται
Προέρχονται από φύκη, τμήματα ζώων, ζωικά απόβλητα, μικροοργανισμούς, γεωργικά είδη, βιομηχανικά προϊόντα, πετρώματα και φυτικά απόβλητα
Η μελέτη, ο συνδυασμός και η επεξεργασία των παραπάνω πρώτων υλών μας δίνουν τους βιοδιεγερτες.
Πότε και πώς γίνεται η εφαρμογή τους στα φυτά
Η εφαρμογή τους γίνεται :
- με ψεκασμό στο φύλλωμα
- μέσω του εδάφους
- με ριζοπότισμα
- με προσθήκη του προϊόντος στο νερό άρδευσης.
Ανάλογα την καλλιέργεια και το σκεύασμα προσαρμόζουμε και την εποχή επέμβασης, δηλαδή σε κάποιες περιπτώσεις η εφαρμογή γίνεται κατά τη φύτευση μέσω του εδάφους ή μέσω ψεκασμού κατά την ανθοφορία.
( κάθε συσκευασία οφείλει να αναφέρει τις οδηγίες χρήσης τις οποίες θα πρέπει να ακολουθούμε )
Παραδείγματα:
Κατηγορίες
Ανάλογα την προέλευσή τους οι βιοδιεγερτες διακρίνονται στις πέντε ακόλουθες κατηγορίες :
1) Εκχύλισμα φυκών και φυτικών μερών
Καλύπτουν μεγάλο μέρος της αγοράς λόγω της σχετικά απλής διαδικασίας που απαιτεί η επεξεργασία τους.
Προκαλούν ένα ευρύ φάσμα θετικών επιδράσεων όπως π.χ. αύξηση παραγωγής στο σιτάρι η μείωση προσβολής περονόσπορου στο αμπέλι
2) Προϊόντα υδρόλυσης πρωτεϊνών και αμινοξέα
Κυκλοφορούν στην αγορά από τη δεκαετία του ’60.
Προέρχονται από την υδρόλυση ζωικών (90%) και φυτικών υπολειμμάτων.
Αυξάνουν τη γονιμότητα και μικροβιακή δραστηριότητα του εδάφους, προστατεύουν τα φυτά από το στρες και βοηθούν στην καλύτερη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων.
3) Διαλύματα χουμικων και φουλβικων οξέων
Οι χουμικες ουσίες είναι τα πιο άφθονα οργανικά μόρια στη γη.
Είναι συστατικά του εδάφους που προκύπτουν από την αποικοδόμηση φυτών, ζώων, μικροβιακών υπολειμμάτων, καθώς και από τη μεταβολική δραστηριότητα του εδάφους.
Η εφαρμογή τους αυξάνει την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής μέσα από τη βελτιωμένη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων, την αύξηση της ανοχής των φυτών σε βιοτικές και αβιοτικές καταπονήσεις και τη βελτίωση του εδάφους.
4) Μικροβιακά εμβόλια
Προέρχονται από μύκητες και βακτήρια. Ενισχύουν τη θρέψη των φυτών, τη γονιμότητα του εδάφους και αυξάνουν την ανοχή σε βιοτικό και αβιοτικό stress.
Η χρήση τους αποτελεί οικολογική επιλογή και δεν επιβαρύνει το περιβάλλον.
( εδώ ανήκει η γνωστή σε όλους “μυκόρριζα”)
5) Χιτοζάνη και άλλα βιοπολυμερή
Η χιτοζάνη προέρχεται από την χιτίνη η οποία συναντάται σε θαλάσσια καρκινοειδή (γαρίδες-καβούρια), εξωσκελετούς εντόμων και ορισμένους μύκητες.
Μέσω της εφαρμογής της χιτοζάνης επιτυγχάνεται ενίσχυση της φώτοσυνθετικής δραστηριότητας και αύξηση ανοχής σε βιοτικό και αβιοτικό στρες.
Επίλογος
Η χρήση των βιοδιερτών στη γεωργία είναι μία ταχέως αναπτυσσόμενη πρακτική.
Με γνώμονα την ανάπτυξη και το κέρδος όλων των εμπλεκομένων έρχεται στο μυαλό μας μία καλή αλλά και μία κακή σκέψη.
Η καλή σκέψη είναι ότι οι αγρότες θα μπορούν να αυξήσουν τις παραγωγές τους χωρίς την περαιτέρω επιβάρυνση του περιβάλλοντος με ότι αυτό συνεπάγεται.
Η κακή σκέψη βασίζεται στο γεγονός ότι αυτά τα προϊόντα βρίσκονται στα πρώτα βήματα της ανάπτυξης τους και αυτό σημαίνει ότι κάποιοι επιτήδειοι μπορεί , είτε με γνώμονα το κέρδος ή λόγω έλλειψης γνώσης , να τα χρησιμοποιούν εντελώς εσφαλμένα ή να βαφτίζουν τα προϊόντα τους βιοδιεγερτικά και να βλάψουν το περιβάλλον αλλά και την τσέπη των αγροτών.
Γι αυτό το λόγο πριν από κάθε χρήση τέτοιων προϊόντων συμβουλευόμαστε έναν έμπειρο γεωπόνο εμπιστοσύνης.
Οι βασικές αρχές καλλιέργειας του βαμβακιού

Καλλιέργεια βαμβακιού
Γράφει ο Δρίνης Σάββας – Γεωπόνος,
Αγρ. Σύμβουλος
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Λίγη ιστορία
Το βαμβάκι καλλιεργείται από τον άνθρωπο παραπάνω από 7.000 χρόνια.
Στην Ελλάδα ήρθε τον 2ο αιώνα μ.Χ αλλά η ανάπτυξή του άργησε μέχρι τα μέσα του 18ου όπου ξεκινώντας από τη Θεσσαλία επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα.
Σήμερα καλλιεργούνται περισσότερα από 2 εκατομμύρια στρέμματα σε όλη την επικράτεια και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες για τη χώρα μας.
Στάδια ανάπτυξης
Το βαμβάκι για να συμπληρώσει τον κύκλο του χρειάζεται μία περίοδο περίπου 6 μηνών, η οποία χωρίζεται σε πέντε στάδια.
Φύτρωμα
Διαρκεί 6-10 ημέρες ως την ανάπτυξη των κοτυληδονων.
Πρώτη ανάπτυξη
Διαρκεί περίπου 45 ημέρες ως την εμφάνιση των χτενιών.
Προ-άνθηση
Διαρκεί περίπου 25 ημέρες ως την ανάπτυξη των λουλουδιών
Καρποφορία
Διαρκεί περίπου 45 ημέρες και είναι η παραγωγική περίοδος.
Ωρίμανση
Διαρκεί περίπου 45 ημέρες μέχρι την τελική ωρίμανση του καρυδιού.
Καλλιεργητικές τεχνικές
Προετοιμασία εδάφους
Η καλλιέργεια ξεκινάει με τη σωστή κατεργασία του εδάφους όταν αυτό είναι στο ρώγο του, είναι πολύ σημαντικό να μην γίνονται επεμβάσεις όταν είναι λασπωμένο ή εντελώς ξηρό διότι αυτο αλλοιώνει τη δομή του και έχοντας αρνητικό αντίκρισμα στην παραγωγή.
Από όλες τις προκαταρκτικές εργασίες πρέπει να αναφέρουμε ότι βασικής σημασίας είναι το χειμωνιάτικο όργωμα
το οποίο επιταχύνει την αποσύνθεση των φυτικών υπολειμμάτων της προηγούμενης καλλιέργειας και αφετέρου αποφεύγονται οι πολλές επεμβάσεις την άνοιξη οι οποίες, εκτός του μεγάλου κοστολογίου, έχουν σαν αποτέλεσμα την απώλεια μεγάλων ποσοστών υγρασίας από το επιφανειακό στρώμα και την συμπίεση του εδάφους.
Επίσης πολύ ωφέλιμο είναι το έδαφοσχίσιμο σε βάθος περίπου 60 cm κάθε τέσσερα με πέντε χρόνια.
Σε χρονιές που το φθινόπωρο δεν έχει πολλές βροχές και τα χωράφια είναι στεγνά μετά τη συγκομιδή δεν πρέπει να χάνουμε την ευκαιρία να κάνουμε αυτήν την πολύ σημαντική επέμβαση.
Σπορά
Το πρώιμο, γρήγορο και ομοιόμορφο φύτρωμα πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος κάθε καλλιεργητή.
Η θερμοκρασία παίζει ένα πολύ σοβαρό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία και όπως αναφέρεται σε αρκετές μελέτες η σπορά θα πρέπει να ξεκινάει όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 16 βαθμούς για να πετύχουμε πρώιμη ανάπτυξη των νεαρών φυταρίων και να αποφύγουμε τυχόν ασθένειες.
Η ποσοτητα του σπόρου που απαιτείται είναι περίπου 2 kg και οι αποστάσεις φύτευσης διαμορφώνονται σε 5εκ επάνω στην γραμμή και 95 εκ. ανάμεσα στις γραμμές.
Το βάθος σποράς δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 4 εκ.
Κατά τη διαδικασία της σποράς εφαρμόζεται περίπου και το 50% της απαιτούμενης λίπανσης της καλλιέργειας.
Αύτο έχει ως στόχο την παροχή επάρκειας θρεπτικών στοιχείων στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του νεαρού φυαταρίου.
Μια συνήθης και απαραίτητη πρακτική αφού τα φυτά μεγαλώσουν είναι το μηχανικό σκάλισμα της καλλιέργειας.
Το σκάλισμα προσφέρει επαρκή αερισμό στην ρίζα του φυτού, αποφεύγοντας έτσι ορισμένες ασθένειες, και εξοντώνει τυχόν ζιζάνια που ανταγωνίζονται την καλλιέργεια μας.
Άρδευση
Η άρδευση στον κατάλληλο χρόνο, τις απαιτούμενες ποσότητες και με την ενδεδειγμένη μέθοδο αποτελεί την βάση για την σωστή ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Όλοι οι βαμβακοπαραγωγοι γνωρίζουν την διαφορά στην απόδοση ανάμεσα σε μια αρδευόμενη και σε μια ξηρική καλλιέργεια.
Οι αρδευσεις οφείλουν να ξεκινούν στο στάδιο του φυτρώματος και να σταματούν στο στάδιο της ωρίμανσης , υπολογίζοντας πάντα το ύψος των βροχοπτώσεων και τους υπόλοιπους κλιματικούς παράγοντες της περιοχής.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1
Πρόωρα ποτίσματα οδηγούν σε ανεπιθύμητη αύξηση της βλαστικής ανάπτυξης και κατά συνέπεια οψίμησης της παραγωγής ενώ η καθυστέρηση τους σηματοδοτεί την ελάφρυνση του φορτίου σε χτένια ή καρύδια.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2
Διαρκές μέλημα των βαμβακοπαραγωγών θα πρέπει να είναι η αειφορική διαχείριση του αρδευτικού νερού.
Στα πλαίσια και του σχεδίου δράσης για τη μείωση της νιτρορύπανσης πρέπει να προσέχουμε έτσι ώστε ή δόση του αρδευτικό νερού να είναι τόση όση μπορεί να συγκρατήσει το έδαφος για να αποτρέπονται η απορροή ή η βαθιά διήθηση που ρυπαίνουν με νιτρικά τα υπόγεια νερά.
Λίπανση
Λαμβάνοντας υπ όψιν το γεγονός ότι το βαμβάκι αποτελεί μονοκαλλιέργεια για πολλούς αγρότες στην Ελλάδα υποθέτουμε ότι το έδαφος σε αυτά τα αγροτεμάχια θα παρουσιάζει έλλειψη σε ορισμένα θρεπτικά στοιχεία και περίσσεια σε κάποια άλλα.
Επίσης λογω της συνεχόμενης εντατικής του κατεργασίας η δομή του θα παρουσιάζει ορισμένες αλλοιώσεις.
Για τους παραπάνω λόγους μια ανάλυση εδάφους κρίνεται απολύτως απαραίτητη για να γίνει οποιαδήποτε κουβέντα γύρω από την λίπανση.
Μετά την ανάλυση ένας έμπειρος γεωπόνος θα βρίσκεται σε θέση να δώσει τις σωστές συμβουλές σχετικά με τον ορθό προγραμματισμό λίπανσης της καλλιέργειας.
Ζιζανιοκτονία
Τα ζιζάνια που απαντώνται συνήθως στα βαμβακοχώραφα είναι : αγριοντοματιά, αγριομελιτζάνα, αγριάδα, βέλιουρας, λάπαθο και κύπερη.
Η καταπολέμησή τους γίνεται με μηχανικά αλλά και χημικά μέσα.
Το ξεβοτάνισμα είναι η γνωστή σε όλους διαδικασία που απαιτεί χρόνο και αυξημένο κόστος λόγω των εργατικών χεριών που απαιτούνται σε μεγάλες καλλιέργειες.
Η χημική καταπολέμηση γίνεται με εγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιαδήποτε στιγμή ανάλογα την καλλιέργεια και τη δραστική ουσία.
Λίγα λόγια για τους εχθρούς
Τετράνυχος
Ακάρεα που εγκαθίστανται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων.
Η εξάπλωση τους ευνοείται από ξηροθερμικές συνθήκες αλλά και από την ύπαρξη ζιζανίων στο χωράφι.
Συνιστάται η έγκυρη χημική καταπολέμηση του πριν εξαπλωθεί σε ολόκληρη την καλλιέργεια.
Αφίδες
Μικρά πράσινα έντομα που ζουν στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και πολλαπλασιάζονται σε επικίνδυνες συγκεντρώσεις όταν η θερμοκρασία πέφτει και η ατμόσφαιρα είναι υγρή. Μόλις η θερμοκρασία ανέβει ο πληθυσμός τους συρρικνώνεται.
Τζιτζικάκια
Μικρά μυζητικά έντομα που επιτίθονται στα φύλλα.
Σε μεγάλους πληθυσμούς εξασθενούν τα φυτά και προκαλούν μείωση παραγωγής.
Η αυξημένη λίπανση με άζωτο ευνοεί την ανάπτυξή τους.
Θρίπας
Μικρό έντομο πρόσβαλε όλα τα τρυφερά φυτικά μέρη με αποτέλεσμα την όξυνση της παραγωγής και την εξασθένηση των φυτών.
Αντιμετωπίζεται με τη χρήση ο κοκκόδων εντομοκτόνων εδάφους κατά τη σπορά.
Πράσινο σκουλήκι
Είναι ένας επικίνδυνος εχθρός του βαμβακιού εφόσον η μικρή κάμπια τρώει φύλλα αρχικά και αργότερα χτένια και καρύδια ενώ όταν μεγαλώσει τρώει μόνο καρύδια.
Τα προσβεβλημένα χτένια πέφτουν ενώ στα καρύδια τρώει το εσωτερικό των οποίων τα μικρά πέφτουν ενώ τα μεγαλύτερα προσβάλλονται συνήθως από μύκητες και καταστρέφονται λόγω σήψεων.
Για την αντιμετώπιση του συνίσταται θρυμματισμός και ενσωμάτωση των υπολειμμάτων της καλλιέργειας με όργωμα.
Επίσης η παρακολούθηση του πληθυσμού από το πρώτο χτένι και η χημική καταπολέμηση του όταν αυτό είναι απαραίτητο.
Ρόδινο σκουλήκι
Έχει 3 – 6 γενιές και διαχειμάζει κυρίως στους σπόρους του βαμβακιού που βρίσκονται στα καρύδια των υπολειμμάτων της καλλιέργειας.
Επιτίθεται κυρίως στα καρύδια στα οποία τρυπώνει αλλοιώνοντας την ποιότητα τους.
Η αντιμετώπιση του είναι παρόμοια με του πράσινου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ!
Χημική καταπολέμηση με μη εκλεκτικό εντομοκτόνο κατά την διάρκεια της άνθισης ή και νωρίτερα θανατώνει όλους τους φυσικούς εχθρούς του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού.
Ασθένειες
Οι ασθένειες του βαμβακιού εξαρτώνται από το κλίμα της περιοχής, τις καλλιεργητικές φροντίδες του παραγωγού αλλά και από την κατάσταση που βρίσκονται τα αγροτεμάχια τα οποία συνορεύουν με τη βαμβακοφυτεία.
Αδρομύκωση
Προσβάλλει ολόκληρο το φυτό και ευνοείται από την υψηλή εδαφική υγρασία και τη χαμηλή θερμοκρασία ατμόσφαιρας.
Μπορεί να διατηρηθεί στο έδαφος για μεγάλο διάστημα.
Αντιμετωπίζεται με καταστροφή των φυτικών υπολειμμάτων της προσβεβλημένης καλλιέργειας και από την πρωίμιση της ανάπτυξης των μικρών φυταρίων.
Βακτηρίωση
Προσβάλλει όλα τα στάδια ανάπτυξης του φυτού και εξαπλώνεται εύκολα με όλους τους πιθανούς τρόπους.
Αντιμετωπίζεται με καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας και βαθύ όργωμα τον χειμώνα.
Προσοχή
Το πότισμα με τεχνητή βροχή εξαπλώνει το πρόβλημα σε όλη την γύρω περιοχή.
Τήξη φυταρίων
Μύκητας που προσβάλει το φυτό κατά το φύτρωμα και ευνοείται από την ύπαρξη περίσσειας υγρασίας στο χωράφι.
Το πρώιμο σκάλισμα μετά τη σπορά λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας του προβλήματος.
Νηματώδεις
Μικροσκοπικό σκουλήκι που προσβάλλει τη ρίζα και βοηθάει την ανάπτυξη των άλλων παθογόνων.
Αντιμετωπίζεται με αμειψισπορά αλλά και χημικά μέσα.
Αποφύλλωση
Η αποφύλλωση κρίνεται υποχρεωτική διότι διευκολύνεται η συγκομιδή και το τελικό προϊόν είναι απαλλαγμένο από χρωματισμούς και ξένες ύλες
Η επέμβαση γίνεται όταν το 60% του συνόλου των καρυδιών έχουν ανοίξει φυσιολογικά.
Αν η επέμβαση γίνει νωρίτερα υπάρχει υποβάθμιση της ποιότητας του προϊόντος.
Επίλογος
Η καλλιέργεια βαμβακιού είναι μια δύσκολη καλλιέργεια που απαιτεί μηχανολογικό εξοπλισμό, εμπειρία, κεφάλαιο και συνεχής παρακολούθηση από τον αγρότη.
Κατά τη χρήση χημικών σκευασμάτων στη διάρκειά της καλλιέργειας θα πρέπει να λαμβάνονται όλες οι απαραίτητες προφυλάξεις και να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες που βρίσκονται στην ετικέτα.